Cần chiến lược liên kết vùng
Phát biểu tại hội nghị “Giới thiệu môi trường đầu tư vùng ĐBSCL” do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Cần Thơ phối hợp cùng với 13 Trung tâm Xúc tiến Thương mại – đầu tư – du lịch của 13 tỉnh ĐBSCL tổ chức ngày 22/5/2014 tại TPHCM vừa qua, ông Yasuzumi Hirotaka, Giám đốc điều hành Tổ chức xúc tiến Thương mại Nhật Bản (Jetro) tại TPHCM nhận định: vùng ĐBSCL có sức hút đối với các công ty Nhật Bản. Lĩnh vực hàng đầu tại thời điểm này chính là công nghiệp chế biến, sẽ tận dụng tối đa lợi thế về các mặt hàng nổi bật của vùng như lúa gạo, trái cây, thủy sản,… Tuy nhiên, hiện nay vùng đang đối mặt nhiều thách thức lớn cần vượt qua như công nghệ còn lạc hậu và tỉ lệ cơ giới hóa chưa cao.
Sức hấp dẫn tạo thu hút trong đầu tư là hoàn thiện cơ sở hạ tầng như: KCN, giao thông, hệ thống cấp điện… nhưng tại vùng ĐBSCL tiến trình này còn chậm, thiếu đồng bộ… Thêm vào đó, lĩnh vực phát triển ngành công nghiệp phụ trợ và sản xuất nguyên vật liệu hầu như chưa có gì, tỷ lệ sử dụng nguyên vật liệu sản xuất trong khu vực còn thấp, nhà cung cấp dịch vụ phụ trợ chưa đáp ứng kịp nhu cầu nhà đầu tư.
Mặt khác, thủ tục hành chính cũng còn rườm rà, thời gian thực hiện lâu, đa số các công ty Nhật Bản mong muốn các địa phương thúc đẩy nhanh việc thực hiện cơ chế một cửa một dấu nhằm rút gọn tối đa thủ tục và loại bỏ hết các giấy tờ không cần thiết, giải quyết vấn đề nhanh gọn cho doanh nghiệp. Các công ty Nhật Bản hiện cũng quan tâm nhiều đến việc thiếu hụt nhân lực cấp cao ở hầu hết các lĩnh vực và mong muốn có một hệ thống tín dụng mềm dẻo và linh hoạt cho vay với lãi suất 1 – 3% để khuyến khích đầu tư.
Cũng theo Ông Yasuzumi Hirotaka, Hiệp định đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) mà Việt Nam đang tham gia thương thuyết mang lại ý nghĩa to lớn cho vùng, nhưng vấn đề đảm bảo an toàn thực phẩm theo tiêu chuẩn quốc tế, cũng như truy xuất nguồn gốc xuất xứ sản phẩm là những điều kiện tiên quyết cần sớm có giải pháp, đồng thời cũng cần ứng dụng công nghệ mới để nâng cao chất lượng và thêm giá trị gia tăng cho các mặt hàng nông thủy sản.
Các công ty Nhật Bản đang thận trọng tiếp cận từng bước để tiến đến hợp tác toàn diện với doanh nghiệp địa phương ở Việt Nam, trong đó có vùng ĐBSCL. Điều này sẽ tạo cơ hội mở ra và phát triển quan hệ cho cộng đồng doanh nghiệp Việt – Nhật, cũng như làm tăng giá trị và tính bền vững cho các dự án được đầu tư.
Vùng ĐBSCL cần đưa ra giải pháp, tận dụng lợi thế có sẵn và tiềm năng để thu hút vốn đầu tư cũng như công nghệ và hệ thống quản lý từ các doanh nghiệp trong và ngoài nước để cải thiện môi trường đầu tư và có chiến lược phù hợp để nắm bắt cơ hội đầu tư. Vì thế, các tỉnh thành thuộc ĐBSCL cần đoàn kết thành một thể thống nhất để hành động đạt hiệu quả cao hơn và cần duy trì những giải pháp nhằm nâng cao tính cạnh tranh trong thu hút đầu tư.
Cơ hội nào cho vùng ĐBSCL
Theo ông Herb Cochran, Giám đốc điều hành Phòng Thương mại Hoa Kỳ (AmCham), để có thể thu hút nhiều hơn vốn FDI từ các công ty Hoa Kỳ, vùng ĐBSCL cần tận dụng mạng lưới kết nối online để tạo sự chú ý của các doanh nghiệp về môi trường đầu tư cũng như các chính sách thu hút đầu tư của vùng.
Các chuyên gia khác đánh giá, một số ngành sản xuất dây chuyền mà vùng ĐBSCL có thể đáp ứng được như: ngành may mặc, sản phẩm tiêu dùng, sản xuất ô tô.. Đặc biệt là lĩnh vực cơ khí chế tạo cho ngành nuôi trồng chế biến nông sản, thủy sản, phân bón, thức ăn chăn nuôi… Đây là những ngành có tiềm năng mà từng tỉnh, thành trong vùng ĐBSCL có thế mạnh và cần phải tận dụng phù hợp cho từng lĩnh vực. Đồng thời, thúc đẩy sự phát triển ngành công nghiệp phụ trợ và các ngành công nghiệp thiết yếu tại vùng ĐBSCL đóng vai trò quan trọng trong việc làm đòn bẩy hỗ trợ cho những ngành khác được phát triển và hiện đại hóa.
Nên hành động nhiều hơn
Trao đổi với các nhà đầu tư nước ngoài, TS. Võ Hùng Dũng, Giám đốc VCCI thành phố Cần Thơ cho biết, Chính phủ Việt Nam cũng như lãnh đạo các tỉnh thành thuộc ĐBSCL đang hỗ trợ một cách tích cực cho nhà đầu tư. Môi trường đầu tư, kinh doanh ở ĐBSCL cũng đang được cải thiện mạnh mẽ, chỉ sốPCI – năng lượng cạnh tranh cấp tỉnh của cả vùng ĐBSCL đã trên đà tăng trưởng mạnh từ năm 2010 – 2013.
ĐBSCL mang trong mình nhiều tiềm năng để phát triển, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp và những ngành đòi hỏi lực lượng lao động lớn. Để việc tạo thu hút từ các nhà đầu tư nước ngoài, nhất là lĩnh vực nông nghiệp, điều cấp bách cho ĐBSCL lúc này là các địa phương cần thay đổi cách làm mới, năng động với những chính sách hấp dẫn; cần phải vạch ra một chiến lược cụ thể và kiên định với mục tiêu đã đề ra.